VELIKA MALA SEKTA

Ponekad se čini da događaji sustižu jedan drugu. Dok se na Venecijanskom festivalu prikazuje film "The Master" (prevod može bit različit, od gospodar do učitelj, prema tome kako ko shvata sadržaj i poruke priče o vođi sekte/religije i njegovim podanicima/sledbenicima, uključujući i članove porodice), stranice žute štampe prepune se novih 'istina' o razvodu Toma Kruza i Keti Holms. Zajednički imenitelj oba događaja je Scijentologija, učenje koje je samo sebe imenovalo/unapredilo u Scijentološku crkvu. Film Pola T. Andersona, istini za volju, ne pominje ovo učenje ali su sličnosti sa njim očigledne i nisu promakle novinarima, posebno 'inspirisanim' slučajem Kruzovog razvoda, koji je ne samo član pomenute crkve već je, navodno, vrlo visoko u njenoj hijerarhiji. 'Filozofske' dilema koje se u intervjuima tvoraca i aktera filma pominju - o tome kolika je agresivnost u sprovođenju plemenitih ideja dozvoljena i kada se prelazi granica posle koje se tone u programiranje ponašanja sledbenika - neodoljivo podsećaju na rasprave koje je Scijentologija izazivala od trenutka kada je, iz relativne anonimnosti, izašla na svetla velike javne pozornice zahvaljujući medijskim ličnostima koje su se deklarisale kao njeni poklonici i među kojima je Kruz najsvetlija zvezda, mada ne i jedina jer je Scijentologija jedno vreme bila vrlo moderna među glumcima, muzičarima i ostalim članovima šou biznisa i džet-seta, što se vidi i po postojanju Scijentološkog centara za slavne ličnosti; kako piše štampa, i Nazanin Boniadi, glumica koja je, od strane Scijentološke crkve 2004.g. bila predviđena za Kruzovu suprugu, ali pošto plan nije uspeo sklonila se - odnosno bila sklonjena - dok se stvari ne slegnu, u Scijentološki centar za slavne.

            Začetnik čitave priče o Scijentologiji je Lafajet Ron Habard (1911-1986), čovek sa više zanimanja i interesovanja, vojnik II svetskog rata, biznismen i pisac palp fantastike ali i šarlatan, prevarant i mentalno nestabilna osoba, kako ga određuju oni koji nisu njegovi poštovaoci. Habardov život skriven je iza više 'zvaničnih' verzija, za koje su mnogi tvrdili da su samo primeri besomučnog samoreklamerstva koje se napaja manipulacijom činjenicama. Kako god bilo, Habard je ponajpre skrenuo pažnju na sebe pričama koja je počeo da objavljuje polovinom 1930-tih, u takozvano zlatno doba jeftine 'palp' fantastike koja se prepoznavala po bombastičkim zapletima punim čudovišta i vanzemaljaca, magije i super tehnologije, ludih naučnika, bespomoćnih lepotica i visokih, plavokosih američkih delija koji rešavaju problem pesnicama i preciznim laserskim hicima. Poznata je anegdota da je inspiraciju za priču o "Ekskaliburu" dobio u toku operacije za vreme koje je 8 minuta bio mrtav; mada ova priča nije objavljena mnogi je smatraju začetkom scijentoloških ideja. Habard je bio jedan od produktivnijih pisaca palpa, stekao je i priličan broj fanova koji su pratili njegove priče objavljivane po časopisima. Kako se vidi po slučaju priče "Ekskalibur" bio je sklon mistifikacijama odnosno pričama i postupcima koji su, po njemu, bili u vezi sa onostranim, odnosno višim silama. Drugi svetski rat je prekinuo piščevu karijeru jer je on stupio u armiju; u kratkom je periodu komandovao sa dva antipodmornička bojna broda ali je razrešen ove dužnosti, navodno, zbog svoje nesposobnosti da komanduje i donosi odluke - naravno, zvanična Habardova biografija izostavlja ova objašnjenja. Kraj rata Habard je dočekao u bolnici gde se lečio od rana i psihičkih problema. Tamo je smislio principe svoje metode/učenja Dianetike, koju definiše kao 'modernu nauku o mentalnom zdravlju'. Po izlasku iz bolnice Habard se bavi promovisanjem svojeg učenja, u čemu je imao i uspeha i neuspeha. Za ovu temu pokušao je da zainteresuje poznate umetnike, među kojima su bili Oldos Haksli, odosno SF pisci Teodor Sterdžen i A. E. van Vogt. Ipak, zvanične institucije, posebno one iz oblasti psihologije, nisu imale simpatije za Dianetiku. Godine 1952.g. Habard započinje stvaranje i definisanje principa nove nauke - Scijentologije, kojoj je predvideo veliku budućnost i nazvao je crkvom. Tokom 1960-tih Habard je, kao Komodor, sa grupom odabranih pobornika Scijentologije, plovio morima i razrađivao koncepte ovog učenja koje povezuje kosmičke energije sa čovekovim opstankom i razvojem, fizičkim i duhovnim. Uprkos medijskoj pažnji Engleska, Grčka, Španija i Portugal odnosno Venecuela nisu dozvolile da se flota Scijentologa iskrca u njihovim lukama; sudovi nekoliko zemalja su odbili da ovom učenju priznaju status religije a bilo je nekoliko postupaka i za prevaru. Habard se sa istomišljenicima vratio u SAD 1975.g. i naselio u Kalifornijskoj pustinji; ima tvrdnji da se on krio od vlasti jer je protiv njega bilo podignuto više tužbi zbog prevara koje su se odnosile na imovinu  poklanjanu Scijentološkoj crkvi. S vremena na vreme u medijima se podizala buka oko Scijentoloških kampova i načina na koji se tamo postupa sa polaznicima. Habard je pokušao da se vrati i na naučno fantastičnu scenu; posle dve zbirke u kojima su reprintovane stare priče 1982.g. objavljen je njegov obimni (preko 1000 strana) roman "Bojno polje Zemlja". Roman je tipična 'pucačka' priča o Zemlji koju su pokorili 'alijeni' i borbi za njeno oslobođenje. Iako je literarni domašaj knjige zanemarljiv ona je ušla na liste bestselera sve dok se nije otkrilo da su u knjižarama, koje se uzimaju za reprezentativne prilikom pravljenja listi najprodavanijih, Habardovu knjigu kupovali ljudi neobičnog ponašanja - kupovali su po više primeraka i plaćali novim novčanicama. Sumnje da su kupci bili članovi Scijentološke crkve na posebnom zadatku nisu potvrđene ali su bacile senku na uspeh romana. Godinu dana pre Habardove smrti pojavio se prvi deo desetotomnog SF romana "Misija Zemlja" (na preko 4000 stranica) smeštenog u daleku budućnost i takođe fokusiranog na oslobođenje od tiranije. I ovog puta se ponovio isti scenario sa kampanjom kupovine knjiga od strane članova Habardove crkve; roman je objavljivan od 1985 do 1987.g. (Habard je preminuo 1986.g.). Filmska adaptacija romana "Bojno polje Zemlja" iz 2000.g. proglašeno je za najgori film ikada snimljen (glavnu ulogu tumači Džon Travolta). Habardove priče i romani ostaju, za poklonike Scijentološke crkve, obavezna lektira, bez obzira na njihove kvalitete. Sledbenici Habardovog učenja ne obaziru se ni na kritike koje se iznose na rad i delovanje njihove crkve, na upoređivanja sa sektama koje su gajile kultove vođa i bezuslovne poslušnosti odnosno manipulisale životima i imovinom svojih članova ističući kako se na isti način ponašaju mnoge organizacije/institucije/crkve a da se samo Scijentološka crkva 'proziva'. Mediji i njihovi potrošači svakako nisu zainteresovani da se bave isterivanjem pravde ali vole skandale pa je sve što ima veze sa Scijentologijom za njih prava poslastica i uživancija.

(2012)

.