REŽISEROVA VERZIJA

U jesen 1992.g. pojavio se u zapadnim bioskopima a početkom 1993.g. i na video kasetama SF film „Blade Runner“, režisera Ridlija Skota. Pre tačno 10 godina tj. 1982.g. u istim bioskopima prikazivao se film istog naziva i istog režisera i pobrao silne pohvale i poneku nagradu. Oba filma su najvećim delom identični.

U čemu je onda stvar?

U podnaslovu „director’s cut“ - „režiserov rez“ (ili „režiserova verzija“) koji stoji ispod naziva filma iz 1992. a označava da je u pitanju ona verzija filma koju je režiser napravio a moćnici filmske kompanije odbacili tražeći da se film našminka tj. snimi srećan kraj, kako to gledaoci vole.

I bi tako.

A onda je stigao video.

Prvo se na video kasetama objavljena (a onda i u bioskopima prikazana) neskraćena verzija slavnog filma „Lorens od Arabije“ pa je isti trend nastavljen video-integralnom verzijom Linčove „Dine“ (koja traje oko 5 sati a u bioskopima je sasečena na 2 sata) i, čini se, kraja nema. Nova tehnologija otkrila je nove mogućnosti.

Izbor je: ili bioskopska verzija, na radost kompanija ili video-režiserska-kaseta-verzija (novi bioskopski život nije obavezan), na malo manju radost kompanije i preveliku stvaralaca i gledalaca, onih probirljivijih.

I to je nekakva demokratija, zar ne?

(„Košava“, 1993)

P.S.

1982.g. postojale su dve bioskopske verzije „Blade Runnera“ jedna za američko tržište (još ušminkanija, bez previše scena nasilja) i verzija za ostatak sveta (ušminkana ali sa više scena nasilja).

2007.g. Ridli Skot je napravio i tzv „Blade Runner - final cut“ ovog puta digitlaizovanu i prepravljenu verziju filma.